Barkema & De Haan heeft hoog spel gespeeld en verloren. In de race om de miljoenenorder voor het jeugd- en welzijnswerk in de Hogelandgemeenten brachten zij het vermoeden naar buiten dat een ambtenaar op het gemeentehuis belangenverstrengeling zou zijn aan te wrijven. Ook lieten ze vallen dat de commissie die de aanbesteding begeleide tussentijds spelregels zou hebben gewijzigd. Dit alles ten gunste van de Drentse welzijnskoepel Tinten die de order wist binnen te slepen.
Het publiekelijk uiten van een vermoeden van belangenverstrengeling, de integriteit van een ambtenaar ter discussie stellen, het sjoemelen met procedures door een commissie, het zijn zéér ernstige kwesties. Zeker in het licht van het Gemeentelijk Ambtenarenreglement waar een gemeenteambtenaar onder valt.
Laten we wel wezen, in brieven aan de gemeenteraden het vermoeden uiten van schemerig, half duister, half in het licht spelen van spelletjes, is gelijk aan beschuldigen van belangenverstrengeling en gebrek aan integriteit. Terecht hebben de gemeenteraden en de burgemeesters dit hoog opgenomen. De integriteit van het openbaar bestuur staat immers op het spel. Burgemeester Wiersma van de Marne – de ambtenaar heeft het gemeentehuis in Leens als standplaats – heeft wijs en bestuurlijk correct gehandeld door Spandaw, een gerenommeerde instantie van buiten de gemeente, een onderzoek te laten instellen naar het handelen van de ambtenaar en het functioneren van de commissie die de aanbesteding begeleidde.
Terecht hebben de regionale media indertijd terughoudendheid in acht genomen, toen Barkema & De Haan met dit vermoeden liep te leuren. Het feit dat een ambtenaar een methode voor aanbesteding heeft opgedaan bij een opleiding die ook opleidingen voor Tinten verzorgt en de expert is in het toepassen van deze methode waarbij B&deH buiten de boot vallen, is een flit-flinterdunne beschuldiging van belangenverstrengeling. En het is als een gelukkige omstandigheid aan te merken dat niemand daar zijn vingers aan gebrand heeft.
Het presenteren van feiten die op zich waar zijn, op een manier die leidt tot ernstige schade voor het slachtoffer, dat heet smaad. De uitingen van B&deH zijn als smadelijk aan te merken, als een poging tot ruïneren van een persoon.
In menselijk opzicht moeten de heren B&deH eens goed bij zichzelf te rade gaan over de vraag wat ze een ambtenaar aandoen die ten onrechte een integriteitsonderzoek over zich heen krijgt. In de nevel, in de mist van smadelijkheid moet zij zich verantwoorden over ambtelijk handelen dat eerder werd erkend als handelen van een deskundige. De Duitse schrijver Heinrich Böll gebruikte daar het woord ‘Rufmord’ voor, reputatiemoord.
Berto Merx
