Afgelopen zaterdag 7 september maar dan in 1978 werd de eerste steen gelegd voor de zeehondenopvang in Pieterburen. Een detail: het mozaïek bij de ingang, het verhaal van heilige zeehondjes.
Aan de rechterkant van de ingang zijn de eerste stenen gemetseld, met daarin namen van vooraanstaanden die één steen gelegd hebben, daarna moesten de arbeiders aan het werk. Vooraanstaande namen, die bijna al in de vergetelheid zijn geraakt. Links van de ingang, een mozaïek dat een bijna vergeten verhaal uitbeeldt.
De man in de bruine pij is de heilige Franciscus. Geboren in 1181 of 1182 in Assisi in Italië. Zoon van een rijke koopman, er leek een mooie loopbaan op hem te wachten. Helaas, hij bekeerde zich tot een leven van armoede en prediking van het Evangelie (een deel van het boek de Bijbel) en navolging van Jezus (hoofdpersoon in het Evangelie). Hij stichtte een kloosterorde, de Franciscanen. En overleed op 3 oktober1226. Zijn naamdag wordt op 4 oktober gevierd, de dag dat hij begraven werd. Vanaf 1926 verbonden met wereld dierendag.
Er is een fraai verhaal over hem. Hij trok dus rond, de boodschap van Jezus vertellend, en niemand wou er naar luisteren, dat gebeurt wel vaker met boodschappen over naastenliefde, mededogen, barmhartigheid. Niemand luisterde, maar toch begon hij zomaar te preken. En zie: de vissen, de vogels, de wilde dieren kwamen naar hem toe en luisterden vol aandacht. Mooie legende, fraai stukje katholiek vertelwerk, een leerstuk. Denk er over door wat-ie kan betekenen.
Het mozaïek is ineens beter leesbaar. Achterin de kerk van Pieterburen, ja die was van de katholieken maar is hun afgenomen, onteigend tijdens de reformatie, maar daar gaat het nú even niet over. Franciscus vertelt zijn boodschap over Jezus. Geen mens te bekennen. Wel op de voorgrond zeehondjes die – op de eerste rij – zijn woorden slurpen. Daarachter de vissen en tussendoor de meeuwen. Op de voorgrond wat potten met planten uit het tuincentrum, maar goed.
Wie naar het woord van Jezus luistert, wordt op zich al geheiligd. Dat is een oud katholiek dingetje. Vandaar dat Jezus blinden en doven geneest, zodat ze naar zijn boodschap kunnen luisteren en de Heilige Schrift kunnen lezen. Zodat ze geheiligd worden. Het mozaïek beeldt die legende van Franciscus uit. De zeehondjes zijn geheiligd (ook de vissen en de meeuwen, trouwens).
Lenie ’t Hart begon in de tuin in de jaren zeventig met de opvang van de zeehonden, zeg maar in de badkuipen. In 1978 werd begonnen met de bouw van het gebouw zoals we dat nu kennen. In 1993 werd het alweer uitgebreid. Na een de harten verbitterende strijd over de toekomst ervan moest zij het veld ruimen. De bitterheid is nog niet verdwenen.
Francuscus gaf zijn broeders de vredeswens mee: Pax et Bonum, vrede en alle goeds. Dat is de vredeswens die Franciscus van de Here zelf ontvangen heeft en die hij doorgegeven heeft aan zijn broeders en zusters. We lezen in zijn geschrift genaamd ‘Testament’: “De Heer heeft mij geopenbaard wat wij bij wijze van groet moeten zeggen: De Heer geve u vrede. In welk huis ze ook binnengaan, zal hun eerste woord zijn: Vrede aan dit huis. En volgens het heilig evangelie mogen zij eten van alle spijzen die hun worden voorgezet.Ik raad mijn broeders aan, ik vermaan en waarschuw hen in de Heer Jezus Christus om, terwijl ze door de wereld gaan, geen ruzie te maken en geen woordenstrijd te voeren en niet over anderen te oordelen. Maar zij zullen mild, vredelievend en bescheiden zijn, zachtmoedig en deemoedig en met allen spreken overeenkomstig onze leefwijze zoals dat behoort. En hij moet vermijden om kwaad te worden of zich op te winden over iemands zonde. Want toorn en opwinding verhinderen in hemzelf en in anderen de liefde.” Arme Franciscus, nog niet uit de tijd, of ze begonnen elkaar al de tent uit te vechten, die volgelingen van hem.
En toch, het verhaal is sterk, en de mens is zwak. Geneigd tot het kwaad en alleen tot het kwade in staat. Behalve als-ie lui is, niks doet, zich nergens mee bemoeit, dan begaat-ie geen kwaad.
Oh zoet Hogeland, land van vrede en alle goeds. En geheiligde zeehondjes.
Berto Merx
