Wat een schoonheid, onder de dijk bij Schouwerzijl. Aardappelrapers, authentiek op de knieën, bij maatschap Wijk. Zie, een origineel streekproduct wordt geoogst.
Eerst kunstzinnig genieten. Kunst genieten is voor niks, in je geest. Het tafereel doet denken aan schilderijen van Jean-François Millet, aan De arenleessters uit 1857. Dat is de School van Barbizon, zeer invloedrijk op Vincent van Gogh en de Haagse School. Mensen, ga toch naar de tentoonstelling in het Van Gogh Museum in Amsterdam, desnoods als het regent, om dit allemaal te controleren…….
Kijk aan, mooie aardappelen van het ras Spunta. Allemaal heel ingewikkeld met die rassen, ook de toestand van de aardappelen op dit moment op het veld. Maar, het zijn frietaardappelen. En daar toont zich het meesterschap van de boer. Ik mag drie aardappelen meenemen en heb meteen een probleem erbij.
Welaan, het is zo dat in Huize De Bunker de manager (inclusive dus female) heeft verboden dat er een friteuse in huis komt (en dus ook nooit gekomen is). Zo kort gezegd, snapt iedereen wel wat de aard en ernst en duur ook van het probleem is. Alles mag, van Black & Dekker, Makita, Skill tot Bosch, om te boren, zagen, snijden, branden, freezen, maar een friteuse, ho maar. Zelfs niet nu je voor een paar tientjes al – door de Consumentenbond als beste koop aangewezen – zo’n prachtige uitvindingen, toonbeeld van menselijk vernuft, op de kop kunt tikken.
Gaan we slim doen. Naar cafetaria Family ’t Centrum in Winsum, niet interessant behalve dat die Carla daar tot onzes bestes kennissen behoort. En zoals het oude Limburgse spreekwoord ons leert: Kennis is belangrijk maar kennissen zijn nog belangrijker. Heel welwillend neemt onzes kennisje de drie aardappelen, ruim één pond, over. Ze snijdt en bakt voor. En de volgende dag is het dégustation, proeverij. Zij doet er nog mayonaise van Brander bij (‘Moet je echt doen,’ zegt ze indringend doch overtuigend).
Wie ben ik dan nog om te weigeren, dus.
Ik doe mijn ogen dicht en laat de smaak mij geven. Ik dagdroom in het centrum van Winsum. Vanuit Eupen, achter Vaals in de Belziek, richting Malmédy, zeven kilometer omhoog over het eeuwig slechte wegdek naar de vlakte van de Hoge Vennen, en daar boven: een restaurant en er tegenover op de parkeerplaats: Friture, een frietkot, een omgebouwde caravan of zoiets met een fles gas. En friet in puntzak met een klodder Belgische mayonaise. Lange repen, voorgebakken en nagebakken. Dit is friet zoals Onze Lieveheer dat bedoeld had. Daar is het goede leven te vinden, in een korte dagdroom. Je kunt er ook komen vanuit Verviers, maar Hollanders komen er bijna niet. Die vliegen er langs over de snelweg Luik-Luxemburg.
Op het bordje staat het duidelijk. Het is verboden meegebrachte etenswaren en dranken te consumeren bij Simone en Edwin. “We moeten hier maar geen gewoonte van maken,” voegt Carla me vrindelijk doch assertief toe, en de dagdroom is verdwenen.
Oh Zoete Hogeland, land van aardappelen, suikerbieten en wintertarwe. Land van vlaktes in de oude rivierendelta, vol met superieure streekproducten.
Berto Merx
