De aangrijpende documentaire “De Stille Beving” die gisterenavond werd uitgezonden op RTV-Noord zou eerst ná de verkiezingen pas vertoond worden; de vertoning zou schadelijk zijn voor sommige politieke partijen. Het is echter veel meer dan dat: het is een regelrechte aanklacht tegen de politiek. Hoe is het mogelijk dat er met Groningen, het wingewest van Nederland, zo wordt gesold? Hoe is het mogelijk dat geld voor veiligheid gaat?
Buurman Meulema
De documentaire van Piet Hein van der Hoek zal menig Groninger door merg en been gaan. De ruÏnes, afstekend tegen de zo geroemde wolkenvelden, de woorden van de inmiddels overleden Tiemen Meulema “De beesten zijn er kapot van, zelfs de kat” en “Die onmacht, je wordt helemaal niet begrepen, je wordt van het kastje naar de muur (als die er tenminste nog staat) gestuurd en “Ik zie het echt niet meer zitten, dit is een gevecht dat we niet kunnen winnen” klinken nu, een dag na de uitzending, nog in m’n hoofd.
De kinderen
De jonge, opgewekte kinderen van Annemarie en Albert spelen op de trampoline terwijl de zuchtende boerderij wordt geholpen met stutmateriaal. De dochters Annemijn en Zara zijn gek op hun boerderij. Als Albert vertelt dat de boerderij niet gered kan worden, staren ze met wijd opengesperde kinderogen in de camera. Ook de beelden van de meiskes in hun bedjes doen pijn. Je eigen bed, een plaats waar je veilig moet zijn, kan de veilige beschutting niet met volle zekerheid geven. Ook een andere plaats waar je als kind gewoon kind zou moeten kunnen zijn, je school, is niet veilig, de kinderen krijgen van de juf te horen wat ze moeten doen wanneer er een aardbeving zou komen: “Kruip onder de tafel of je stoel, je hoofd beschermen is het belangrijkste!”
In wat voor spanning het gezin leeft, blijkt wanneer de NAM weer eens een belofte heeft gedaan: “We hebben onze vrijheid terug, we hebben weer toekomst.”
Wie helpt mij?
Annemarie neemt de kijker mee naar een buurvrouw. Ook zij is zwaar gedupeerd door de gaswinning. Haar kleine huisje is geen veilige plek meer, ze slaapt in de voormalige stookhut. “En wie helpt mij?” vraagt de buurvrouw vertwijfeld aan Annemarie. De vrouwen kunnen elkaar eigenlijk alleen maar even aanraken, ze weten het beiden niet. Annemarie rijdt vervolgens naar een lege plek op het Groningse land. Eens stond daar ook een monument van Groningse makelij, ook gesloopt om de verrekte gaswinning.
Boeddha
Een in de schuur staande Boeddha is de eerste die ontwaakt voor naderend onheil, de potten, pannen en een partij haardhout gaan vervolgens mee in het ritme van het schuddende beeld van de stichter van het boeddhisme die geacht wordt rust en vrede in een huis te brengen, maar in Ter Laan niet opgewassen is tegen de onnatuurlijke bevingen.
Ondanks alle ellende blijft Albert de oude boerderij verplegen. Er wordt nog vaak getimmerd, geschilderd, gevoegd en opgeruimd. Het ornament van een vrouwengezicht wordt opnieuw vastgezet. Het betonnen vrouwengezicht heeft haar glans al verloren en kijkt, ondanks de goede zorgen van Albert, haast chagrijnig voor zich uit. Misschien dat zij nog wel meer voelt van de ellende dan de Boeddha, in ieder geval meer dan de NAM en de politiek!
Annemarie woedend
Slecht één keer is Annemarie echt woedend. De NAM is op bezoek en aan de keukentafel voelt Annemarie zich zo onbegrepen dat ze uit haar vel springt: “Je maakt ons leven kapot” zegt ze met verheven stem. “Ik vind dat het nu wel heel persoonlijk wordt” zegt de marionet van de gasbazen. Soms weten Annemarie en Albert het echt niet meer: “Ons leven is kostbaar, maar ons leven staat stil. Eigenlijk wil ik maar één ding: weg!”
Wiegende schommel
En dan is er in de chaos, de aankomst van een bouwkeet. Annemarie is verdrietig, kan het niet aanzien. Het wordt nog erger wanneer de grote, niets ontziende sloopmachines enorme happen uit de boerderij komen happen. De boerderij, het culturele erfgoed dat generaties heeft overleefd, maar die nu moet wijken voor gas, voor geld, voor macht. De camera legt een wiegende schommel vast, een pijnlijke herinnering aan spelende, lachende kinderen.
Aan het einde van de documentaire wordt er een kampvuur gemaakt. Het betonnen vrouwengezicht is aan de grijpers ontkomen en kijkt vanaf de grond naar het zo geteisterde gezin. Het vertrouwen in de politiek is opgezegd, komt waarschijnlijk ook niet terug. De uil is dood, de buurman overleden, de schommel verdwenen, de Boeddha trilt niet meer in de schuur.
Wat blijft is de onzekerheid, de angst, het wachten. Het wachten op de volgende Stille Beving.
Kijk hier de documentaire De Stille Beving
Petities
De petitie “Laat Groningen niet zakken” van Freek de Jonge is inmiddels al bijna 28.000 keer getekend. Mede ondertekenen kan hier
De petitie “Parlementaire enquête gaswinning” van J.C.Warink. Organisatie: Loppersum Vooruit
Wees solidair en ondersteun de Groningers in hun verzoek om een Parlementaire enquête gaswinning. De afgelopen jaren is er vanuit Groningen door verschillende groepen en partijen om een parlementaire enquête gevraagd. De Groningers verdienen de waarheid. Met transparantie win je vertrouwen. Teken hier de petitie voor een Parlementaire enquête gaswinning.
